کلاس ششم شهید راضی 2 (پورطاهری)



** ابتدا فعلهای متن را می خوانیم. به تعداد فعلهای موجود جمله داریم. 

 

مثال  1 - : رو سر بنه به بالین ، تنها مرا رها کن  : می بینیم که سه فعل دارد . 

 

پس این مصرع سه جمله است .

 

مثال 2 - صیاد بی روزی ماهی در دجله نگیرد  و ماهی بی اجل در خشک نمیرد.

 

** سپس دقت می کنیم که آیا عبارت مورد نظر ، فعل محذوف دارد یا نه ؟ 

 

مثال 1- : یکی را گفتند : عالم بی عمل به چه ماند؟ گفت : به زنبور بی عسل.

 

 سه فعل وجود دارد. بنابر این قطعا  سه جمله داریم. اما با کمی دقت متوجه 

 

می شویم که جای یک فعل خالی است. بله . در انتهای عبارت. 

 

گفت : به زنبور بی عسل  (ماند ). پس با توجه به فعل محذوف " ماند" ، چهار جمله 

 

داریم. 

 

مثال 2 - گفتمش  عزم دیار یار داری ؟ گفت آری .

 

می بینیم که سه فعل داریم و سه جمله. اما یک فعل هم محذوف است : 

 

. آری ( دارم ) .

 

بنا براین این مصرع  فوق چهار جمله دارد.

 

 

مثال 3 - هزار باره چراگاه خوشتر ازمیدان // ولیکن اسب ندارد به دست خویش عنان

 

یک فعل بیشترنداریم و یک جمله. اما اگر دقت کنیم  می بینیم که در مصرع اول ، 

 

فعل ( است ) حذف شده. 

 

هزار باره چراگاه  خوشتر از میدان است

  

** منادا هم جمله محسوب می شود:  

 

گفتی به برم  بنشین یا از سر جان برخیز

 

فرمان برمت جانا بنشینم و بر خیزم. =  هفت جمله .

 

** شبه جمله ها هم یک جمله محسوب می شوند. 

 

مثال : آفرین ! نقاشی قشنگی کشیده ای :  دو جمله

 

*** گاهی اوقات افعال اسنادی به صورت مخفف می آیند. ( م = هستم  ،،

 

ی = هستی  ،، ند  =هستند ،،  یم = هستیم ) . اینها هم فعل هستند ولی به 

 

صورت مخفف. 

 

مثال : گفتم : مذمت اینان روا مدار که خداوند کرمند ( هستند ). گفت غلط گفتی که 

 

بنده درمند.( هستند)

 

مثال 2 - روزگاری است که سودا زده ی روی توام ( هستم ) = دو جمله.

 

*** گاهی اوقات جمله ، فقط یک فعل است. به عبارت دیگر فعلها هر چند به

 

تنهایی در عبارتی قراربگیرند ، یک جمله محسوب می شوند. مثال :

 

گفتم غم تو دارم ، گفتا غمت سر آید // گفتم که ماه من شو  ، گفتا اگر بر آید.

 

 بیت بالا هشت جمله است.


تبلیغات

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها

لختی تامل کودک من haniyepanahifar به توان موفقیت گروه صنعتی کاوه - گاوصندوق کاوه خدمات عایق ایزوگام و قیرگونی ایزوگام90 شبکة یس |Yasintv شهر آینده شوراهای دانش آموزی دبستان ابن سینا هارونی سال تحصیلی 98-97 انبه :)